Π.Ο.Σ.Ο.Ψ.Υ.

Αθήνα, 20/11/2013

                                                                                                        Αριθμ. Πρωτ 38

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ  (Π.Ο.Σ.Ο.Ψ.Υ.) ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΙΣ 19.11.2013

Με αφορμή τη συζήτηση που είναι στη  επικαιρότητα για την υπαρ. Υ5α/Γ.Π.οικ.26159 /14-03-12 (ΦΕΚ Β1129/10-04-12) υπουργική απόφαση με την οποία καθορίζεται η συμμετοχή στη δαπάνη περίθαλψης των ενοίκων σε Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (ΜΨΚΑ), που ανήκουν σε Ν.Π.Δ.Δ. σύμφωνα με την οποία πρέπει οι ένοικοι στις παραπάνω Μονάδες να συμμετέχουν στη δαπάνη  περίθαλψης τους με παρακράτηση ποσού από τη σύνταξη που λαμβάνουν από τον ασφαλιστικό τους φορέα και να αποδίδεται αυτό το ποσό στο Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που τους φιλοξενεί, η ΠΟΣΟΨΥ ως εκπρόσωπος ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας και των φροντιστών τους επιθυμεί να συνεισφέρει στο δημόσιο διάλογο φωτίζοντας και άλλες διαστάσεις του θέματος.

Πρώτα – πρώτα λοιπόν θέλουμε να τονίσουμε ότι οι λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας θα έπρεπε να είναι η τελευταία ομάδα από την οποία η Πολιτεία θα ζητούσε θυσίες, γιατί αφ’ ενός τα καλά χρόνια ο χώρος της ψυχικής υγείας ήταν ο φτωχός συγγενής της άσκησης πολιτικών υγείας και κοινωνικής πολιτικής, αφ’ ετέρου δε οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν δημιούργησαν αδιέξοδα αναπαράγοντας φαύλους κύκλους και δεν οδήγησαν στην ανεξαρτησία των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας ώστε πραγματικά να καταστεί εφικτή η αυτόνομη διαβίωση τους στην Κοινότητα. Παράλληλα ο πυλώνας φροντίδας τους, που είναι οι οικογένειες φροντιστές τους, όχι μόνο αφέθηκε αβοήθητος (π.χ. χωρίς Κέντρα Ημέρας, χωρίς απογευματινή λειτουργία των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, χωρίς προγράμματα αντιμετώπισης της επιβάρυνσης φροντιστών, χωρίς συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων κλπ), αλλά από πολλές πλευρές αναπτύχθηκε η μυθοπλασία ότι τάχα οι οικογένειες φροντιστές είναι είτε αδιάφορες είτε επιθυμούν να μετακυλήσουν στην υποχρέωση φροντίδας στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας ή ακόμα - ακόμα ότι εκμεταλλεύονται τη σύνταξη ή το επίδομα του ψυχικά ανάπηρου παιδιού τους.

Αναρωτήθηκε, άραγε κανείς, για τους χιλιάδες λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας που ζουν στην Κοινότητα και οι οποίοι δεν λαμβάνουν καμία σύνταξη ποιος σηκώνει το κόστος φροντίδας; Αναρωτήθηκε άραγε κανείς αν με τη συρρίκνωση των κοινωνικών παροχών το οικογενειακό σύστημα του λήπτη υπηρεσιών ψυχικής υγείας μπορεί να αντέξει ή οδηγείται σε μεγαλύτερη κοινωνική εξαθλίωση; Αναρωτήθηκε άραγε κανείς ότι οι γενικεύσεις, καθώς κανείς δεν αμφισβητεί ότι πραγματικά υπάρχουν και λίγες οικογένειες που πιθανόν να «εκμεταλλεύτηκαν» τα παιδιά τους, αδικεί την πλειοψηφία, καθώς κατ’ αντιστοιχία θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι εφόσον υπάρχουν και επαγγελματίες ψυχικής υγείας που αποδείχτηκε δικαστικά ότι καταχράστηκαν τις συντάξεις των ασθενών είναι άραγε όλοι οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας καταχραστές;

Αυτά τα ερωτήματα τίθενται, γιατί κανείς δεν πρέπει να λησμονεί ότι πριν φτάσει ένας λήπτης υπηρεσιών ψυχικής υγείας στη ΜΨΚΑ για όσο διάστημα η οικογένεια αντέχει και έχει σωματικά και ψυχικά αποθέματα τον κρατά στις τάξεις της και δεν επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο και στην καλύτερη  περίπτωση – που είναι η εξαίρεση – που ο λήπτης λαμβάνει αναπηρική σύνταξη συμμετέχει στα οικογενειακά έξοδα αναλαμβάνοντας το μερίδιο που του αναλογεί. Επομένως, ας μη μας προκαλεί κατάπληξη ένα μέρος των χρημάτων των λίγων ασθενών που λαμβάνουν αναπηρική σύνταξη ή σύνταξη γήρατος να πηγαίνει για κάλυψη των βασικών αναγκών τους.

Από εκεί και πέρα τίθεται βεβαίως ζήτημα για το ύψος της παρακράτησης που θα αφήνει υπόλοιπο και θα επιτρέπει σε όλους να έχουν την οικονομική δυνατότητα να έχουν ευκαιρίες ψυχαγωγίας στην Κοινότητα ή να συμμετάσχουν σε ομαδικές ή άλλες δραστηριότητες στην Κοινότητα. Πρέπει, λοιπόν, αν συμφωνήσουμε στην αρχή ότι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν προσωρινές θυσίες και από τους μη προνομιούχους Πολίτες, να ορίσουμε ένα κατώτατο εγγυημένο εισόδημα για τους δικαιούχους των συντάξεων πέραν των οποίων δεν επιτρέπεται καμία περικοπή, εισόδημα που θα του επιτρέπει να αντλεί ικανοποιήσεις από τη ζωή.

Ένα άλλο ερώτημα που πρέπει να τίθεται απ’ όλους μας όσοι ενδιαφερόμαστε για τους λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας είναι ποιος ο βαθμός συμμετοχής των ίδιων των ληπτών στη διαχείριση των χρημάτων τους. Γνωρίζει κανείς άραγε πως αξιοποιούνται τα χρήματά τους και αν πραγματικά καταλήγουν σε μία ποιότητα ζωής; Γνωρίζουμε άραγε για το αν η καπνιστική συνήθεια, που αποτελεί  βασικό χαρακτηριστικό των ασυλικών ασθενών, περιορίστηκε μέσα από τρόπους δημιουργικής απασχόλησης και οργάνωσης του ελεύθερου χρόνου στις ΜΨΚΑ; Ιδιαίτερα για τους Ξενώνες δεν θα έπρεπε οι συνταξιούχοι ένοικοι να ωθούνται να βγουν στην Κοινότητα προκειμένου να απελευθερώσουν θέσεις για εκείνους που δεν έχουν κανένα εισόδημα ή για εκείνους που το οικογενειακό τους περιβάλλον είναι ανήμπορο ή ακόμα και ακατάλληλο για να τους φροντίσει;

Η φροντίδα σαφώς έχει και οικονομική διάσταση, αλλά δεν πρέπει να εξαντλείται η συζήτηση μόνο σε οικονομικούς όρους.

Εμείς ως ΠΟΣΟΨΥ λέμε ΝΑΙ υπό όρους στην αξιοποίηση των συντάξεων των ενοίκων των ΜΨΚΑ λαμβάνοντας υπόψη τις θυσίες συνολικά του ελληνικού λαού απαιτώντας όμως παράλληλα και δικαιότερη κατανομή των βαρών. Βασική επίσης προϋπόθεση αυτού του «ΝΑΙ» ότι οι πόροι που θα εξοικονομηθούν θα αξιοποιηθούν επ’ ωφελεία των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας μέσα από μεταρρυθμίσεις στην οργανωτική δομή και τον τρόπο λειτουργίας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ώστε πραγματικά να μπορούν κατά το δυνατόν να αυτοδιαχειρίζονται τα ζητήματά τους.

Αυτός ο δρόμος περνά από τη χειραφέτηση τους τόσο από τις οικογένειές τους όσο και από κάθε άλλον που θέλει να ενεργεί εξ ονόματος τους. Επομένως, ας δουλέψουμε όλοι προς την κατεύθυνση να δώσουμε «φωνή στη φωνή τους» και αυτό να γίνει κοινή συνισταμένη όλων μας.

Με Εκτίμηση

Η Πρόεδρος                                                                     Η Γεν. Γραμματέας

                                                     

Νομίδου Νίκη-Ελένη                                                        Τριανταφύλλου Αγγελική